Knieprothese

Artrose

Artrose is een aandoening van het knie gewricht, waarbij de kwaliteit van het kraakbeen, dwz de glijlaag in de knie, langzaam minder wordt. Er is slijtage in de knie. De glijlaag wordt steeds dunner en verdwijnt langzaam, daardoor functioneert het gewricht steeds minder goed. Soms is er een aanwijsbare oorzaak; een eerder ongeluk, een botbreuk tot in het gewricht, een verwijderde meniscus of een stands afwijking. Door de verwijderde meniscus komt er meer drukbelasting op het kraakbeen, daar kan het kraakbeen niet tegen, hierdoor slijt het sneller. Bij een stands-afwijking is er een overmatige drukbelasting op een kant van de knie, daardoor slijt het harder aan de kant van de overbelasting. Bij een instabiele knie door bv bandletsel waarbij er steeds kleine abnormale draaimomenten en kleine beschadigingen zijn, slijt het kraakbeen ook sneller.

De klachten bij een ogenschijnlijk zelfde hoeveelheid slijtage op een röntgen foto kunnen sterk wisselen. Niet alleen tussen patiënten, maar ook tussen knieën, en in de loop van de tijd zelfs in dezelfde knie, kan het verschil in klachten groot zijn. Dus dat er slijtage is betekent niet dat u altijd klachten heeft. Ook betekent bewegen met slijtage met pijn NIET dat u iets aan het kapot maken bent. De artrose / slijtage zelf is niet te genezen, er zijn wel behandel mogelijkheden. Deze variëren van oefenen, afvallen, pijnstillers en het aanpassen van de activiteiten, tot een brace, een stands-correctie of uiteindelijk een prothese.

In de video hieronder wordt uitgebreid ingegaan op het onderwerp knie artrose en wat de behandeling mogelijkheden zijn.

Samenvatting info avond knie artrose

Wanneer een knie prothese?

Een van de belangrijkste voorwaarden voor kunnen adviseren van een knie prothese is dat een van de drie onderdelen van de knie helemaal versleten is. Dwz er moet sprake zijn van bot-op-bot contact. Een andere minstens even belangrijke voorwaarde is dat er voldoende klachten moeten zijn. De pijn moet dagelijks aanwezig zijn en het algemeen dagelijks leven zodanig negatief beïnvloeden dat er sprake is van ernstige invaliderende klachten; dwz bijvoorbeeld een sterk beperkte loopafstand, startpijn en startstijfheid en nachtelijke pijn. Ook moeten er voldoende andere pogingen ondernomen zijn om de klachten positief te beïnvloeden; denk aan fysiotherapie, pijnstillers en gewichtreductie. Bekijk deze video voor een uitgebreide uitleg over alles dat komt kijken bij de keuze voor een prothese.

Bij de plaatsing van een knie prothese worden de versleten gewrichtsoppervlakken vervangen door kunst materiaal. Hierdoor zal de knie functie verbeteren en de pijn van de artrose verdwijnen. Een knie prothese is geschikt om de dagelijks activiteiten mee te doen, mee te werken en te sporten. Voor zwaar lichamelijk werk, sprong en draaisporten, en hardlopen is de prothese echter minder geschikt. Het is belangrijk om je te realiseren dat je niet je oude jeugdige knie terug krijgt met een prothese. Hoe erger de klachten vooraf zijn, hoe meer winst er geboekt kan worden met een prothese. Voor milde klachten is het onverstandig om voor een knie prothese te kiezen. De afweging wat voor iedere individuele patiënt de juiste behandeling is wordt op het spreekuur gemaakt.

Een kijkoperatie is geen alternatief voor een prothese, het schoonmaken van de knie is niet zinvol. Een injectie met een ontstekingsremmer kan kortdurend verlichting geven. Soms is een stands-correctie een optie.

Prothese opties

Afhankelijk van de locatie van de slijtage kan voor een gedeeltelijke vervanging gekozen worden, een zgn halve knie prothese (UKP). De binnenkant (mediaal), buitenkant (lateraal) en het knieschijf gewricht (patello-femoraal) kunnen allemaal apart vervangen worden. Als de kruisbanden niet meer goed functioneren of als de slijtage in meerdere delen aanwezig is zal een hele knie prothese (TKP) geadviseerd worden.

Soorten protheses en plaatsing methodes

Er zijn verschillende opties zowel wat betreft het type prothese als de manier waarop de prothese geplaatst wordt. Het belangrijkste is dat er een moderne prothese gebruikt wordt en dat de chirurg ervaren is in het gebruik van die prothese. Zeker voor wat betreft de halve knie prothese geldt dat ongeveer 30% van de protheses die de chirurg plaatst UKPs moeten zijn en dat hij/zij er meer dan 50/jaar moet plaatsen, om daarmee voldoende ervaring te hebben. Of het dan een zogenaamde ‘mobile bearing’ of ‘fixed bearing’ prothese is maakt niet uit.

Het zelfde geld voor achterste kruisband sparende protheses of protheses waarbij de kruisband doorgenomen wordt. Zolang de chirurg maar ervaren genoeg is geven beide opties een vergelijkbaar resultaat.

Er wordt veel geschreven en gediscussieerd over de meerwaarde van het gebruik van zaagmallen op maat (PSI), protheses op maat (Custom made), computer navigatie, of opereren met gebruik van een robot arm. Feit is dat zeker met gebruik van de robot prothese plaatsing preciezer is. Op lange termijn zou dit kunnen betekenen dat protheses langer meegaan, doordat vroegtijdig falen door plaatsingsfouten voorkomen wordt. Op korte termijn zou het tot een beter functioneren van de knie kunnen lijden. Er is op dit moment nog te weinig onderzoek gedaan om dit met zekerheid te kunnen zeggen. In de video hieronder zet ik alles, weliswaar in het Engels en in wetenschappelijke taal, uiteen.

De operatie en erna

De operatie duurt ongeveer 45 minuten en kan met een ruggenprik of onder algehele narcose gedaan worden. Direct na de operatie mag u meteen op het been staan en beginnen met oefenen. De volgende dag gaat u naar huis. De 1e 6 weken zijn het lastigst; de wond moet genezen en de knie moet op gang komen. Fietsen, auto rijden en lopen zonder krukken kan gemiddeld na 6 weken, werken na 3 maanden. Het eind resultaat bereikt 80% van de mensen in een half jaar, 20% doet er tot een jaar over. Meest voorkomende complicaties zijn een infectie of trombose.

Belangrijk is om u te realiseren dat u met de knie prothese niet uw oude jeugdige knie weer terug krijgt. Een knie prothese is eigenlijk niet geschikt om zware lichamelijke arbeid mee te verrichten en om fanatiek mee te sporten. Tennis, skiën, golfen, wandelen, fietsen en zwemmen kan prima met een knie prothese. Het is helaas niet ongewoon dat er toch wat pijnklachten rondom de knie blijven. Alleen het gewricht wordt vervangen; spieren , pezen en hun aanhechtingen, het slijmvlies rondom de knie en het kapsel kunnen allemaal geïrriteerd en overbelast raken en pijnklachten veroorzaken. De pijnklachten door de artrose zullen uiteraard verdwijnen.